Veertig weken lang een veilig sociaal klimaat binnen de school, instrumenten om op elk gewenst moment aan sociaal veilig gedrag te werken en een systemische aanpak voor de hele school, dit alles op maat gemaakt en afgestemd op de behoeften van de individuele school, dat is de insteek van de Geluks-aanpak.
De Geluks-aanpak is een aanpak waarin er door middel van 6 Geluks-pijlers een stevige basis wordt gelegd binnen de school. Het schoolteam wordt getraind om elke pijler goed binnen de eigen klas en de school als geheel neer te zetten. De Geluks-kalender vol sociaal-emotionele lessen kan wekelijks worden ingezet in de klassen. Daarnaast worden er bij elke pijler allerlei instrumenten en modellen toegepast om kinderen inzicht te geven in helpend en niet-helpend gedrag. De kennis van de werking van het brein wordt hierin veelvuldig toegepast. Geen anti-pest protocollen, maar ander gedrag binnen de hele school…
En dat maakt het verschil, zichtbaar ander gedrag, een betere sfeer en een veilige school!
De Start; het maken van een Geluksmissie.
De eerste pijler van de Geluksaanpak heeft ten doel het neerzetten van een goede basis voor het hele schooljaar. Dit gebeurt door middel van het onderzoeken met de klas hoe een droomklas eruit ziet in de ogen van de kinderen. Dit gaan ze met elkaar onderzoeken. Doel hierbij is de betrokkenheid van de kinderen te vergroten en het besef te realiseren dat een droomklas met elkaar tot stand komt.
Erbij horen
Bij de tweede pijler van de Geluksaanpak staat erbij horen centraal. In deze fase wordt een sociogram afgenomen waarbij het welbevinden van de kinderen in kaart wordt gebracht en waardoor duidelijk wordt hoe de relaties in de groep eruit zien.
Samenwerken & Samenspelen
Samenwerken en samenspelen en de rol van groepsdynamiek staat centraal bij de derde pijler. Er wordt een checklist afgenomen om te kijken in hoeverre de kinderen in de groep over deze vaardigheden beschikken. En indien dat nog uitdagend is voor kinderen, worden er door de leerkracht acties op gezet.
Contact & Verbinding
Contact en verbinding maken met elkaar en het aanleren van positief gedrag en helpende communicatie binnen de groep staat centraal bij deze pijler.
De werking van het brein & emotie-regulatie
De werking van het brein en emotie-regulatie staan centraal bij de vijfde pijler. Bij deze pijler krijgt de school inzicht in de werking van het brein en worden er drie breinstaten uitgelegd; het rode brein (vechten, vluchten en bevriezen), het blauwe brein (het emotionele brein) en het groene brein (de pré-frontale cortex).
Afscheid nemen
Afscheid nemen is het thema van deze zesde pijler. Hoe sluit je het schooljaar goed af met je groep en welke activiteiten kun je daarvoor doen met je groep?
De Start; het maken van een Geluksmissie.
De eerste pijler van de Geluksaanpak heeft ten doel het neerzetten van een goede basis voor het hele schooljaar.
Erbij horen
In deze fase wordt een sociogram afgenomen waarbij het welbevinden van de kinderen in kaart wordt gebracht.
Samenwerken & Samenspelen
Er wordt een checklist afgenomen om te kijken in hoeverre de kinderen in de groep over deze vaardigheden beschikken.
Contact & Verbinding
Contact en verbinding maken met elkaar en het aanleren van positief gedrag.
De werking van het brein & emotie-regulatie
Bij deze pijler krijgt de school inzicht in de werking van het brein en worden er drie breinstaten uitgelegd.
Afscheid nemen
Hoe sluit je het schooljaar goed af met je groep en welke activiteiten kun je daarvoor doen met je groep?
De Start; het maken van een Geluksmissie.
De eerste pijler van de Geluksaanpak heeft ten doel het neerzetten van een goede basis voor het hele schooljaar. Dit gebeurt door middel van het onderzoeken met de klas hoe een droomklas eruit ziet in de ogen van de kinderen. Dit gaan ze met elkaar onderzoeken. Doel hierbij is de betrokkenheid van de kinderen te vergroten en het besef te realiseren dat een droomklas met elkaar tot stand komt.
Welke elementen zijn belangrijk in een droomklas? Bijvoorbeeld humor, gezelligheid, elkaar helpen, hard werken. Deze elementen worden vervolgens verwoord in de Geluksmissie en daaraan worden de groepsafspraken; de Geluksafspraken, gekoppeld. De afspraken staan in dienst van de missie. Om een droomklas te vormen met elkaar, moet de klas zich aan de afspraken houden.
Daarna gaat de leerkracht stevig regie voeren op die missie en afspraken. Deze aanpak zet de norming al neer in de vormingsfase. Als na een week of twee de stormings-fase dan aanbreekt, kan de leerkracht terugpakken op de norming (de afspraken) die al zijn gemaakt met de groep. De kans op een fijne klas, die verantwoordelijkheid neemt voor hun eigen gedrag, wordt vergroot door middel van deze aanpak. Verder wordt er gebruik gemaakt van de Geluksmuur; een muur vol complimenten. Wat je aandacht geeft groeit, dus in deze fase wordt de nadruk gelegd op het bevorderen van positief, gewenst gedrag. Daarnaast worden er in deze fase veel groepsvormende activiteiten gedaan, zodat de droomklas kans heeft te ontstaan!
De Geluksklapper en het bronnenboek ondersteunen door middel van sociaal-emotionele lessen deze fase.
Erbij horen
Bij de tweede pijler van de Geluksaanpak staat erbij horen centraal. In deze fase wordt een sociogram afgenomen waarbij het welbevinden van de kinderen in kaart wordt gebracht en waardoor duidelijk wordt hoe de relaties in de groep eruit zien.
Als er zorgen zijn omtrent de rollen en de posities van kinderen in de klas, kan gebruik gemaakt worden van de groepsrollen van Van Engelen. Daarbij worden de rollen van de kinderen in kaart gebracht en kun je als leerkracht kijken of de rollen positief of negatief worden ingenomen. Al een rol negatief wordt ingenomen, is het van groot belang om de rol naar het positieve te gaan draaien. Kinderen komen in hun kracht te staan en komen echt tot bloei als ze een positieve rol innemen in de klas die echt bij hen past. Deze pijler is hierop gericht; kinderen positieve rollen laten innemen in hun groep. Dit komt de groep en de kinderen ten goede!
Samenwerken & Samenspelen
Samenwerken en samenspelen en de rol van groepsdynamiek staat centraal bij de derde pijler. Er wordt een checklist afgenomen om te kijken in hoeverre de kinderen in de groep over deze vaardigheden beschikken. En indien dat nog uitdagend is voor kinderen, worden er door de leerkracht acties op gezet.
Bij deze pijler worden onder andere de volgende materialen gebruikt;
Deze materialen worden het hele schooljaar ingezet als kader voor het aanleren van positieve gedragingen en eigenschappen bij kinderen. Elke letter van de beer HAPPIE staat voor eigenschappen die de school de kinderen wil aanleren. Daar kun je als leerkracht dagelijks aandacht aan besteden en je kunt het ook koppelen aan prentenboeken en thema-lessen. Hier kun je als leerkracht, samen met je klas, zelf invulling aan geven. Zo kun je zaken die jij als leerkracht persoonlijk belangrijk vindt extra benadrukken en aanleren aan je groep.
De letters HAPPIE staan voor:
De Geluksboom & de Ongeluksboom; kinderen leren door middel van het 5G-model dat ze een keuze kunnen maken. Een goede keuze leidt tot goede vruchten(resultaten), een verkeerde keuze leidt tot verkeerde vruchten(resultaten). De poster van de bomen maakt dat inzichtelijk voor kinderen. De poster hangt op enkele plekken binnen de school. De poster van de beer HAPPIE hangt in elke klas.
Contact & Verbinding
Contact en verbinding maken met elkaar en het aanleren van positief gedrag en helpende communicatie binnen de groep staat centraal bij deze pijler.
Met behulp van het kleed en de dierenkaarten van de Roos van Leary4Kids worden actie en reactie, gedrag en communicatie voor de kinderen verhelderd. Kinderen verkrijgen zo inzicht in hun eigen gedrag door middel van de dierenrollen en leren wat helpend en positief gedrag inhoudt en hoe zij zelf positieve (gedrags) rollen kunnen kiezen.
Groep 1 t/m 3 gebruikt de dierenkaarten. Groep 4 t/m 8 gebruikt het kleed en de dierenkaarten.
De leerkrachten hebben geleerd hoe ze het kleed en de dierenkaarten en rollen kunnen aanleren. De kaarten en rollen kunnen het hele jaar gebruikt en ingezet worden om kinderen inzicht te geven in hun gedrag en positief gedrag, samenwerking en positieve communicatie te bevorderen.
De werking van het brein & emotie-regulatie
De werking van het brein en emotie-regulatie staan centraal bij de vijfde pijler. Bij deze pijler krijgt de school inzicht in de werking van het brein en worden er drie breinstaten uitgelegd; het rode brein (vechten, vluchten en bevriezen), het blauwe brein (het emotionele brein) en het groene brein (de pré-frontale cortex).
Hoe kinderen het beste te benaderen en te reguleren wordt gekoppeld aan deze breinkennis. Verder worden er praktische hulpmiddelen ingezet, zoals de veilige hoek en de veilige plek met de Geluksbox en stappen voor zelfregulatie.
Afscheid nemen
Afscheid nemen is het thema van deze zesde pijler. Hoe sluit je het schooljaar goed af met je groep en welke activiteiten kun je daarvoor doen met je groep?
Het is belangrijk dat het schooljaar goed wordt afgesloten, niet enkel in groep 8, maar in alle groepen. Het is een psychologische basisbehoefte van mensen en dus ook kinderen, om dingen goed af te sluiten; dus vandaar het thema afscheid nemen als laatste belangrijke pijler van de Geluksaanpak.
Er staan ter inspiratie verschillende afscheids-activiteiten in de Geluksklapper.
